Τριών Συµµάχων: Η πλατεία της Πάτρας που τα έχει δει σχεδόν όλα!

[quote_regular name=”” icon_quote=”no”][/quote_regular]Τριών Συµµάχων: Η πλατεία της Πάτρας που τα έχει δει σχεδόν όλα!

Αν κάτι χαρακτηρίζει την πλατεία Τριών Συµµάχων της Πάτρας, λίγο πριν την ανάσα της πόλης προς το Μώλο της Αγίου Νικολάου, είναι ότι η σηµερινή της εικόνα καθρεφτίζει τη σηµερινή εικόνα της Πάτρας, ενώ η ιστορία της ταυτίζεται σε γενικές γραµµές µε την ιστορία της πόλης.

Κουβαλώντας το όνοµα των Τριών Συµµαχικών ∆υνάµεων της Ελλάδας στον αγώνα για την απελευθέρωση (Αγγλία, Γαλλία και Ρωσία), η πλατεία παίρνει κατευθείαν έναν ιστορικό – πολιτικό χαρακτήρα. Η σηµερινή της συνολική εικόνα όµως ξεπερνάει κατά πολύ και την ιστορία και την πολιτική.

Τα ανακαινισµένα υπέροχα κτήρια περιµετρικά της πλατείας δείχνουν πώς θα µπορούσε να είναι το κέντρο της Πάτρας αν δεν είχε θυσιαστεί στο βωµό των πολυκατοικιών. Η γειτνίαση µε τα ΚΤΕΛ, το παλιό λιµάνι, αλλά κυρίως το σταθµό του ΟΣΕ (κτήριο του 1952 που γνωρίζει µια δεύτερη νιότη, χάρη στη σωτήρια λειτουργία του προαστιακού σιδηρόδροµου, η οποία βέβαια σε λίγο καιρό θα σταματήσει «προσωρινά» λόγω των έργων για τη νέα σιδηροδρομική γραμμή) τονίζουν τα χαρακτηριστικά του συγκοινωνιακού κόµβου που πάντα είχε η Πάτρα. Τα καφέ και τα εστιατόρια που περικυκλώνουν την πλατεία (µε πιο χαρακτηριστικό το παλιό καφενείο του σταθµού του ΟΣΕ που από το 1997 έχει πάρει άλλο αέρα) δηλώνουν το σηµερινό χαρακτήρα της ψυχαγωγίας στην πόλη. Οι δύο κεντρικές τράπεζες µας θυµίζουν την οικονοµική εξέλιξη (και την κρίση, µην κρυβόµαστε!). Όσο για τα ξενοδοχεία της περιοχής τονίζουν το διαχρονικό ρόλο που έπαιξαν για την πόλη –το εµπόριό της κυρίως– οι κάθε λογής επισκέπτες και διερχόµενοι απ’ αυτή (για τουρίστες δυστυχώς δεν μπορούμε να κάνουμε λόγο…).

Ξαναδιαβάστε τώρα προσεκτικά την προηγούµενη παράγραφο… Αυτά δεν είναι λίγο – πολύ τα βασικά στοιχεία της σηµερινής Πάτρας; Προσθέστε τώρα και το Καρναβάλι που χαρίζει κάθε χρόνο στην πλατεία ξεχωριστό ρόλο -κυρίως με την καύση του βασιλιά- κι έχετε την εικόνα της πόλης, ακόµα πιο πλήρη.

Η πλατεία µε τις µεγάλες εµπειρίες

H αλήθεια είναι ότι η Τριών Συµµάχων από το 1876 που άρχισε η κατασκευή της (ως τότε η περιοχή ήταν λίµνη και έλος), τα έχει δει σχεδόν όλα:

• Φιλοξένησε έναν από τους πρώτους θερινούς κινηµατογράφους της πόλης. Όπως γράφει ο Γ. Μουγγολιάς στο λεύκωµα «100 χρόνια κινηµατογράφος στην Πάτρα», στις 25 Μαΐου 1913, εποχή που µεσουρανούσε στην πλατεία το παράρτηµα του γνωστού ζαχαροπλαστείου Τσουκαλά, ξεκίνησε να λειτουργεί ο κινηµατογράφος «Της Παραλίας», που είχε συµβληθεί µε τον παρισινό οίκο «Γκωµόν». Την πρώτη ηµέρα προβλήθηκαν οι ταινίες «Περίπατος ανά τας Αθήνας» (ένα ας πούµε ντοκιµαντέρ), «Ο φόβος των εκλεκτών» (κωµωδία), «Ο πατήρ» (δράµα) και «∆ιά να είναί τις ταµίας» (κωµωδία).

• Βρέθηκε σε δύο αξέχαστες συναυλίες: Στις 11 Μαρτίου του 1918 έπαιξε η Μουσική του Β’ Σώµατος Στρατού υπό τον µαέστρο Μαθαρίκο και στις 9 Ιουνίου του 1919 άκουσε το διάσηµο οξύφωνο Ερρίκο Καφαγιάν µε συνοδεία κλειδοκύµβαλων.

• Υποδέχτηκε µε ειδική µάλιστα αψίδα στο κάτω µέρος της πλατείας το βασιλιά Γεώργιο στην παλινόρθωση του 1935.

• Βρέθηκε δύο φορές στο επίκεντρο του θρησκευτικού ενδιαφέροντος της πόλης, για να υποδεχτεί είτε την Κάρα του Αγίου Ανδρέα, είτε το λείψανο (χέρι) του Αγ. ∆ιονυσίου.

• Συγκέντρωσε τους Πατρινούς τoν Αύγουστο του 1920 που κατέβηκαν σε αυτή για να χαιρετήσουν το Β’ Σώµα Στρατού που έφευγε για τη Μ. Ασία και στις 21 Οκτωβρίου του ίδιου έτους για να αποθεώσουν τον Ελευθέριο Βενιζέλο που έφτασε µε το πολεµικό πλοίο «Νάρκισσος» για την προεκλογική του επίσκεψη.

Σε όλο αυτό το διάστηµα, η πλατεία άλλαξε πολλά ονόµατα (παραλιακή, Τελωνείου, Τριών Συµµάχων ∆υνάµεων, ∆ιαδόχου Βασ. Κωνσταντίνου Ελευθερωτού και ξανά Τριών Συµµάχων). Το Τελωνείο που της έδωσε και το πρώτο επίσηµο όνοµά της, κατεδαφίστηκε το 1907 όταν έγινε το Νέο Τελωνείο στην αρχή της οδού Καλαβρύτων (σηµερινή Γούναρη). Μάλιστα το Τελωνείο διέθετε τότε και µια ατµοτελωνίδα (ατµάκατος που χρησιµοποιείτο για διάφορες δουλειές).

Η πλατεία γνώρισε κι άλλες χαρακτηριστικές κατεδαφίσεις. Του συντριβανιού που χτίστηκε το 1955, αλλά και των σπιτιών που κατεδαφίστηκαν γύρω στο 1960 για να χτιστεί το Μέγαρο της Εθνικής Τράπεζας, που είχε τότε θεωρηθεί ένα από τα πιο χαρακτηριστικά του είδους (ανακαινίστηκε ριζικά πριν µία περίπου δεκαετία).

«Η πλατεία µε το ρολόι»

Το αφήσαµε τιµητικά για το τέλος. Το άνθινο ρολόι που δεσπόζει στην πλατεία (έστω κι αν τελευταία χρόνια µετακινήθηκε λίγο…) ήταν πάντα το χαρακτηριστικό της γνώρισµα. Έργο του ωρολογοποιού ∆ηµήτρη ∆ρακόπουλου συνδέεται για περισσότερο από µισό αιώνα άρρηκτα µε την πλατεία και κυριάρχησε στις περισσότερες καρτ ποστάλ των δεκαετιών του 1970 και του 1980.

Μαζί µε το ρολόι (στην παλιά του θέση βρίσκονται τώρα το εγκαταλειµµένο κέντρο πληροφόρησης του καρναβαλιού, αλλά το έργο «Έξοδος Νίκη» του Χάρη Πρέσσα), στα έργα τέχνης που κοσµούν την πλατεία θα πρέπει να αναφέρουµε οπωσδήποτε και την προτοµή του Jean Moreas, δηλ. του ποιητή και διανοούµενου Ιωάννη Παπαδιαµαντόπουλου (1856 – 1910) που βρίσκεται απέναντι από την πλατεία στην πράσινη γωνία που συναντάµε στ’ αριστερά µας κατεβαίνοντας προς το Μώλο.

7 - site